Özellikle yakın yıllarda evlerdeki evcil hayvan besleme oranı büyük miktarda artmıştır. Peki bu hayvanların insan psikolojindeki etkilerini hiç merak ettiniz mi? Bu içeriğimizde sizlerle evimizdeki sevimli dostlarımızın insanlar üzerindeki etkilerine göz atacağız.
Tarih öncesi zamanlardan beri evcil hayvanlarıyla yaşayan insanlar, hayvanlarla derin bir bağ geliştirmiştir. Tarım topluluklarında başlayan kedi ve köpek evcilleştirmesi, bu bağın tarih boyunca geliştiğini göstermektedir. Ayrıca yapılan arkeolojik kazılarda köpek mezarlarına rastlanmış olması da insanlar ve hayvanlar arasındaki sevgi ilişkisinin boyutunu göstermiştir. Evcilleştikleri ilk zamanlarda çoğunlukla av partneri olarak kullanılan köpekler ve kemirgenleri avladıkları için yakında tutulan kediler zamanla evcilleştikleri toplumda aile bireyi gibi de görülmüştür.
Özellikle Orta Çağ’a kadar kilise gibi yapıları korumada tercih edilen köpeklerin Rönesans zamanında arkadaşlık rolleri toplumda artmıştır. Artan arkadaşlık rolleriyle köpek bakımı bir moda haline gelmiştir. 18. yy.’da özel ırk köpeklerin ve sonraki yüzyılda özel cins kedilerin yetiştirilmesi toplumda refah ve statü sembollerinden biri olmuştur. Yine de evcil köpek beslenmesi alt sınıflarda da devam etmiştir. Ancak bu dönemde alt sınıf köpekleri avcılık, çobanlık ve koruma görevlerinde kullanmıştır. Günümüzde bu ilişkiler hala devam etmektedir. Evcil hayvanların bireyler tarafından gösterilen sevgiye karşılık vermesi ve koşulsuz sevgi vermesi onları sahipleri için daha da değerli kılmaktadır.
Evcil hayvanlar; yaşlılar, engelliler ve zihinsel engellilerle etkileşim kurduğunda bu kişilerin yalnızlık duygularını hafifletmektedirler. Ayrıca yaşam kalitesini artırmakta da etkili rol oynamaktadırlar. Yapılan çalışmalarda evcil hayvan sahibi kimselerin kendilerini evcil hayvanlarına yakın olarak gördüğü ve samimi ilişkilerinden dolayı daha iyi hissettikleri görülmüştür. Bireylerin hayvanlarla vakit geçirmesi motivasyon ve performansı artırmaktadır. Olumlu duygular artarken depresyon, stres ve anksiyete gibi olumsuz duygular hayvanlarla vakit geçirdikçe azalır.
Evcil hayvanlar yaşlı insanlar üzerinde de genel olarak olumlu etkiye sahiptir. Evcil hayvanın cinsinin gerektirdiği bakımlara dikkat edildiğinde, özellikle köpek sahibi yaşlı insanların evcil hayvanı olmayan yaşlılara göre daha çok fiziksel aktivitede bulunduğu tespit edilmiştir. Bazı çalışmalarda yaşlı insanlardan evcil hayvan sahibi olanların olmayanlara göre daha az yıllık sağlık ziyaretlerine gittikleri dikkat çekmektedir. Ayrıca son yıllarda hayvan destekli terapiler de hastaların akıl ve beden iyileşmesi için bir tedavi yöntemi olarak kabul görmeye başlamıştır.
Hazırlayan: Senanur Başaran
