Bu yazımızda Türkiye Uzay Ajansından ve Türkiye Uzay Ajansının Milli Uzay Programı kapsamındaki hedeflerinden bahsedeceğiz.
Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ve Amacı
Türkiye Uzay Ajansı Aralık 2018 yılında 23 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Uzay ve Havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik orta ve uzun vadeli amaçları, temel ilke ve yaklaşımları, hedef ve öncelikleri, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını belirlemek ve gereken uygulamaları yapmak için kurulmuş bir devlet kuruluşudur.
TUA’ nın Milli Uzay Programı
TUA faaliyetleri doğrultusunda ‘’Milli Uzay Programı’, gelecek on yıl için belirlenen hedefler ve Türkiye’nin uzay faaliyetleri yol haritası 9 Şubat 2021’de ‘’Gökyüzüne Bak Ay’ı Gör’’ mottosuyla tanıtılmıştır. Milli Uzay Programı’nın baş amaçları arasında da özellikle ülkemizdeki uzay teknolojilerinin ve çalışmaları için gerekli alt yapının geliştirilmesi ve ülkemizin uzay teknolojileri alanında dışa bağımlılığının azaltılması yer alıyor.
Milli Uzay Programı Kapsamında Açıklanan Hedefler
• Ay Görevi: İlk olarak, tamamen milli imkanlarla geliştirilmiş hibrit bir roketin uluslararası iş birliği ile Ay’a gönderilmesi ve Ay’ın yüzeyine sert iniş yapması planlanmaktadır.
• Yerli Uydu Geliştirme Programı: Yerli uydu üretiminin tek bir çatı altında toplanmasıyla uluslararası boyutta rekabet edebilecek bir marka oluşturmak hedeflenmektedir.
• Bölgesel Zamanlama ve Konumlanma Sistemi: Türkiye’ye ait zamanlama ve konumlama sistemi geliştirilmesi planlanmaktadır.
• Uzaya Erişim ve Uzay Limanı: Uzaya gönderilecek cihazların fırlatılacağı bir uzay limanı kurulması hedeflenmektedir.
• Uzay Meteorolojisi: Uzay meteorolojisi ile ilgili konularda çalışmalar yapan bir birim oluşturmak ve uluslararası kuruluşlarla ortak projeler yürütülmesi planlanmaktadır.
• Uzay Nesnelerin Takibi: Türkiye’nin astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bilim insanları radyo teleskoplarıyla uzaydan gelen radyo dalgaları üzerinde çalışabilecek, aktif uydular ve uzay çöpleri yerden ve uzaydan izlenebilecek. Bu amaç doğrultusunda Antalya’da bulunan TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) ile Erzurum’da bulunan Doğu Anadolu Gözlemevi’nin (DAG) entegre edilmesi planlanmaktadır.
• Uzay Sanayisi: Uzay teknolojilerinin geliştirilmesine katkı sağlayabilecek araştırma enstitülerinin, üniversitelerin ve özel kuruluşların teşvik edilmesi planlanmaktadır.
• Uzay Teknolojisi Geliştirme Bölgesi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ile iş birliği içerisinde yerli ve yabancı yatırımcılara ev sahipliği yapabilecek nitelikte bir Uzay Teknolojisi Bölgesi kurulması planlanmaktadır.
• Uzay Farkındalığı ve İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi: Çocukların ve gençlerin uzay çalışmaları ile ilgili meslekleri yönelmesini sağlayacak adımlar atılması, üniversite programlarının da bu amaca uygun biçimde şekillendirilmesi, yüksek lisans ve doktora bursları verilmesi, ulusal ve uluslararası yaz okullarının, kursların ve çalıştayların organize edilmesi planlanmaktadır.
• Türk Astronotlar: En azından bir Türk vatandaşının bilimsel çalışmalar yapmak üzere uzaya gönderilmesi hedeflenmektedir.
Başta gençler olmak üzere uzay alanındaki farkındalığın arttırılmasını hedefleyen Milli Uzay Programı, mevcut yeteneklerin ve başarıların milli teknolojiler ile daha da ileriye taşınmasını, uzay teknolojilerinin ülke kalkınmasını amaçlamaktadır.
