Her yıl 3’üncü ayın 14’üncü gününde en ünlü matematik sabitlerinden biri olan pi (π) sayısının anısına tüm dünyaca kutlanan Dünya Pi Günü’nden haberiniz var mı?
Pi Sayısı Nedir?
Aynı birimle ölçülen iki çokluğun bölme yolu ile karşılaştırılmasına “oran” denir. İki veya daha fazla oranın eşitliğine “orantı” denir. Her oranın eşit olduğu sayıya ise “orantı sabiti” denir. Bir çemberin çevresinin çapına oranı bütün çemberler için eşittir ve bu oran da bize pi sayısını verir.
Çemberin çapına oranı ile elde edilen pi orantı sabiti bir irrasyonel sayıdır ve yaklaşık değeri 3,14’tür. Genellikle bir Yunan harfi olan “π” ile gösterilir. Pi Sembolü, Yunan alfabesinin 16. harfidir. Ayrıca İngiliz alfabesinde 16. harf p harfidir. Bu harf, aynı zamanda, Yunanca çevre (çember) anlamına gelen “perimetier” kelimesinin de ilk harfidir.
Pi sayısının nerede sona erdiği bilinmemektedir. Sınırları belli olmayan (indefinite) sayı olarak tanımlanır.
Pi (π) = 3,141592653589793238462643383…
Neden 14 Mart Pi Günü Olarak Kabul Edilmiştir?
Pi sayısının yaklaşık değerinin 3,14 olduğundan 3’üncü ayın 14’üncü günü kutlanır.
Pi Günü ilk olarak 1988’de San Francisco’daki, bir bilim ve teknoloji müzesi olan Exploratorium’da 15 yıldan fazla bir süredir müzenin bir çalışanı olan fizikçi Larry Shaw tarafından kutlanmıştır. Kızı Sara Shaw, ABC News’e babasının 14 Mart’ı Pi’nin ilk üç basamağıyla ilişkilendirme fikrini bulduğunda bir hafta sonu çalışma tatilinde olduğunu söylemiştir. Shaw : “Çılgın, eğlenceli fikirleri bilim ve matematikle birleştirmeyi her zaman severdi” şeklinde eklemiştir. Böylece Pi Günü doğmuştur. İlk kutlama sırasında, Exploratorium müzesi çalışanları müzenin dairesel alanlarından birinin etrafında yürümüştür. Bunu yapmalarının sebebi ise Pi sayısının bir dairenin çevresinin çapına oranı olduğunu hatırlatmaktır.
Dünya Matematik Günü ve Tıp Bayramı
14 Mart – Dünya Matematik Günü olarak da kabul görür.
Aynı zamanda 14 Mart Tıp Bayramı olarak kutlanır. Tıp Bayramı her mart ayının 14’ünde kutlanan, Türkiye’de tıp alanında çalışanların hizmet sorunlarının tartışıldığı, bilime katkılarının ödüllendirildiği bir anma ve kutlama günüdür.
İlginç Tesadüf
Dünyaca en ünlü teorik fizikçilerden biri olan Albert Einstein’ın doğum günü de 14 Mart’tır.
Hazırlayan: Elif Özsayın
