Daha önce hangi renkte yapraklar gördünüz? Sizce yaprakta saklanan renkler olabilir mi? Bu sorunun cevabını içeriğimizde beraber keşfetmeye ne dersiniz!
Bu deney, çocuklarınızın yaprakların içinde saklanan renkli pigmentleri yaprak kromatografisi adlı yöntemle keşfetmeleri için çok eğlenceli ve basit bir deneydir. Yaprakların içinde saklanan renkleri keşfetmeden önce deney için gerekli malzemelere bakalım.
Gerekli Malzemeler
▪İzopropil alkol veya oje çıkartıcı
▪Farklı renkte yapraklar
▪Bardaklar
▪Filtre kâğıdı veya şeritler halinde kesilmiş kâğıt havlu
▪Bant
▪1 sopa
▪Kaşık
Gerekli malzemeleri topladıktan sonra yapraktaki gizli renkleri keşfetmek için şu adımları izleyelim:
▪Topladığımız yaprakları küçük parçalara ayıralım ve her yaprak türünü ayrı bir bardağa koyun.
▪Yaprakları bir kaşık ile ezin.
▪Yaprakları sıvıyla kaplayacak kadar bardağa oje çıkarıcı veya izopropil alkol ekleyin.
▪Sıvıya değecek şekilde filtre kâğıdı veya kâğıt havlu yerleştirin.
▪Bardakların üstüne çubuk koyun ve kâğıt havluyu çubuğa bantlayın.
▪15-20 dakika bekleyip gözlemleyin.
(Eğer değişiklik göremezseniz bardakların içinden kağıt havluları çıkarıp deneyin 1 gece kapalı kalmasını sağlayıp ertesi gün tekrar deneyip ikisi arasındaki farkı gözlemleyebilirsiniz.)
Bu Deneyde Neler Öğrendik?
▪ İlk başta topladığınız yapraklar ile deyin sonunda yirmi dakika bekledikten sonra nasıl farklılıklar vardı?
▪ Deneyi bir gün beklettikten sonra yapraklarda ne gibi farklılıklar gördünüz?
Bu deneyde, yaprak kromatografisi kullandık. Yaprak kromatografisi, yaprakların içinde saklanan renkli pigmentleri ortaya çıkarmamızı sağlayan bir deneydir. Yaprakların farklı renkteki dalga boylarını emmesine yardımcı olan şey klorofildir. Fotosentez ve güneşten enerji toplayan ana pigmente klorofil denir. Örneğin, yeşil yaprak renginin mavi ve sarı dalga boylarını; sarı, turuncu, kırmızı ve kahverengi rengin mavi ışığı; pembe-kırmızı rengin mavi ve yeşil ışığı emmesinin nedeni klorofildir. Sonbaharda, kırmızı, sarı ve turuncu ağaç görmemizin sebebi de sonbaharda yapraklardaki klorofilin parçalanmasıdır.
Deneyde, pigmentleri ayırmak için yapraklı sıvıya batırdığımız filtre kâğıdı sıvıyı emmeye başladı. Sıvı, kılcal hareket süreciyle filtre kâğıdına geçti ve sıvı bitki pigmentlerini de kâğıda götürdü. İşte böylece yapraktaki gizli renkleri keşfettik!
Bir dahaki deneyde görüşmek üzere!
