Her insanın içinde biraz narsistlik bulunur demiş çağın psikologları, gerçekten öyle mi?
Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bir kişi; aşırı derecede kendini beğenmişlik duygusuna, hak sahibi olma duygusuna ve takdir edilme ihtiyacına sahiptir. Başkalarını kıskandırır ve onlardan kendisiyle aynı olmasını bekler. Empatiden yoksundur; amaçlarına ulaşmak için kolayca yalan söyler ve başkalarını sömürür. Başkalarına göre kendini beğenmiş, kontrolcü, hoşgörüsüz, bencil veya duyarsız görünebilir. Engellendiğini veya alay edildiğini hissederse, yıkıcı bir öfke ve intikam krizine girebilir. Böyle bir tepki bazen “narsisist öfke” olarak adlandırılır ve dahil olan herkes için feci sonuçlara yol açabilir.
Her insan bazı zamanlarda egosuna kapılır; büyük resmi gözden kaçırır ve sonuç olarak, hayatın olan güzelliğini ve cömertliğini de gözden kaçırır. Paradoksal bir şekilde, kendimize çok fazla sarılmış olmak, aslında algı ve eylem alanımızı ve nihayetinde insan olarak potansiyelimizi kısıtlamaktır. Böylece, bir bakıma, pek çok hırslı veya bencil davranışın sonucu gibi kendimizi öldürürüz. Narcissus’un yaptığı gibi diğer insanlara kötü davranmak, hala kendimize hapsolduğumuzun bir işareti olarak görülüyor.
Narcissus’un mitolojik hikayesinde yazdığı üzere Teiresias, Narcissus’un “kendini asla tanımadığı sürece olgun bir yaşlılığa kadar yaşayacağını” kehanet etmişti; çünkü kendini gerçekten tanımak aynı zamanda bilinecek hiçbir şeyin olmadığını bilmekti. Benliğimiz, egomuz, bir illüzyondan başka bir şey değildir; Narcissus’un boşuna öpmeye çalıştığı dengesiz yansımadan daha önemli bir şey değildir. Nihayetinde, Narcissus’un ego sınırları ölümle çözülmüş ve bir çiçek şeklinde yaratılışla yeniden birleşmiştir.
Narcissus’un egosu çok fazlaydı; ama biliyoruz ki yeterince kendini sevmemek de sağlıklı sonuçlar doğurmuyor. Anahtar; doğru ve dinamik dengeyi bulmak, kendi içinde güvende olmak ve yine de doğduğumuz zarftan ayrılabilmekte.
Psychology Today – The Narcissus in All of Us
Psychology Today – Who Was Narcissus?
Hazırlayan: Nil Aydın
