Gözetlenmenin iş performansı üzerinde nasıl bir etkisi vardır?
Bir işi yaparken biri sizi denetleseydi, nasıl tepki verirdiniz? Denetlenmek üstünüzde gerginlik yaratacağı için iş performansınız daha mı iyi olurdu yoksa daha mı kötü olurdu?
Elton Mayo, Fritz J. Roethlisberger ve William J. Dickson adlı endüstri psikologları tarafından 1927 ile 1932 yılları arasında yapılan bir çalışma bu sorulara cevap bulmuştur. Yapılan çalışmanın asıl amacı, çalışma ortamının aydınlatması, molaların zamanlaması ve iş gününün uzunluğu gibi farklı yönlerinin işçi üretkenliği üzerinde nasıl olduğunu gözlemlemektir. Deney koşullarındaki hemen hemen her değişikliğin, aydınlatmanın mum ışığı seviyelerine düşürülmesi bile, üretkenlikte artışlara yol açmıştır. Çalışmada çalışanların üretkenliği değişiklikler nedeniyle artmış gibi görünmüştür, ancak deney bittikten sonra azalmıştır. Araştırmacılar bunun sebebinin ne aydınlatma derecesinde ki farklılıktan ne de mola aralarının uzunluğundan kaynaklanmadığını çalışanların performanslarında meydana gelen bu artışın asıl sebebinin gözlemlendiklerini bildiği için olduğu sonucunu çıkarmışlardır.
Bu çalışmanın sonucunda bulunan bu etkiye Hawthorne Etkisi denmiştir. Hawthorne Etkisi denmesinin sebebi deneylerin yapıldığı yer olan, Hawthorne, Illinois’nın hemen dışındaki yerden alıyor olmasıdır.
The Hawthorne Effect and Behavioral Studies
Hazırlayan: Duha Damla Toprak
