Leonardo da Vinci yüzyıllardır insanları kendine hayran bir sanatçı ve bilim insanı. Yaptığı tablolarıyla, icat ettiği makinelerle ve insan bedeninde keşfettiği sırlarla aklı yüzyılları aşan bir dâhi. Peki Leonardo da Vinci kimdir ve nasıl bir hayat yaşadı?
Leonardo 1452 yılında İtalya’nın Anchio köyünde doğmuştur. Babası, Leonardo’nun çizim konusunda gösterdiği üstün yetenek sebebiyle 14 yaşında Leonardo’yu Medici ailesinin desteklediği ünlü sanatçı Andrea del Verrocchio’ nun yanına çırak olarak verdi. Verrocchio Leonardo‘ ya resim, heykel, mühendislik ve metal işleme eğitimi de verdi. Da Vinci, daha iyi insan ve figür çizebilmek için kadavra inceleyerek anatomi bilgisini geliştirmiştir. Sadece insan bedeni değil, hayvan bedenleri de çizen Da Vinci kendini bu alanda oldukça ilerletmiştir. Kendisinin eskizlerine bakıldığında kendi zamanının çok ötesinde gözlemlere sahip olduğu görülmektedir. Örneğin, gözlemleri sonucu kalbin dört odacığı olan bir kas olduğunu keşfetmiş ve kalp kapakçıklarının kan akışıyla nasıl açılıp kapandığını göstermiştir. Gözlem yeteneğinin bir diğer ürünü de Leonardo’nun yusufçuğun ön ve arka kanatlarının aynı fazda olmadığını fark etmesidir. Kendisinin bunu ortaya çıkarmasından sonra bu bulgu ancak yüzyıllar sonra ağır çekim fotoğrafçılık ile kanıtlanabildi.
Leonardo aslında çok yönlü bir dahi idi. Çalışmalarında hidrolik, matematik, astronomi ve botaniğe kadar birçok alan yer almıştır. Ancak dikkati fazla dağılıyordu, çok önemli bir mekanik tasarımının bulunduğu kağıdın arkasına alışveriş listesi yazmıştı. En ünlü eserlerinden biri olan Mona Lisa’yı uzun yıllar içerisinde tamamlayan sanatçı, bu durumu kendi de fark etmişti ve bir notunda “Bana söyle, acaba bir işin sonunu getirebilecek miyim?” diye Tanrı’ya sorduğu anlaşılıyor.
Leonardo Verrocchio’nun yanında 10 yıl çalıştıktan sonra ayrıldı ve kendi başına kendini sanatına vererek yaşadı, sonrasında Floransa’dan ayrılıp Milano’ya taşındı. Milano’da makineler üzerine çalıştı. Bu makineler arasında tank, helikopter , taşınabilir köprüleri toplar ve paraşüt de dahil.
Bu icatların hepsi pratikte çalışmasa da 2000 yılında paraşütün çalıştığı tespit edildi.
Da Vinci 1499 yılında Milano işgal edilince burayı terk etmek zorunda kaldı. Uzun yıllar Milano ve Fransa arasında gelip giden Da Vinci, 1516 yılında Fransa Kralı’nın himayesinde çalışmaya başladı ve 1519 yılında hayata veda ederek tüm çalışmalarını sadık çırağı Melzi’ye bıraktı.
Leggett J. (2021, Haziran). Da Vinci Gerçekten dâhi miydi? Popular Science (110), 48-64.
Hazırlayan: Semanur Doğru
