Bir memeli canlı olan balinanın anatomisine bakarsak, karada yaşayan canlılardan evrimleştiğine dair pek çok kanıt bulabiliriz. Buradan yola çıkarak şu soruyu sorabiliriz: Karada yaşayan memelilerden bir grup canlı sonradan suya dönmüş olabilir mi?
Memeliler sınıfı olarak adlandırılan canlı grubu, bir tetrapod (dört ayaklı) grubudur. Tüm tetrapod grubu canlıları, sularda yaşayan balıklardan evrimleşmişlerdir. Her memeli hayvan bir tetrapod olmalıyken, her tetrapod hayvan memeli değildir. (Örneğin; sürüngenler ve kuşlar gibi.) Memeli hayvanlar arasında benzer olan bir diğer özellik ise hepsinin karada evrimleşmesidir. Fakat günümüzde suda yaşayan memeli hayvanlar vardır ve buradan yola çıkarak şu soruyu sorabiliriz: Karada yaşayan memelilerden bir grup canlı sonradan suya dönmüş olabilir mi? Eğer karalardan yaşayan canlılar suya geri döndülerse bunun kanıtı olarak onların anatomilerine bakabiliriz çünkü bir tetrapod olan bu canlıların bir zamanlar kolları ve bacakları olmalıdır. Balinalarda hem kolların hem de bacakların izlerine rastlayabiliyoruz! Su aygırları, balinaların yaşayan en yakın akrabalarıdır, ancak balinaların ataları değildirler. Hem su aygırları hem de balinalar, yaklaşık 50 milyon yıl önce karada yaşayan dört ayaklı atalarından evrimleşmişlerdir. Günümüzde toynaklı canlılar arasında su aygırı, zürafa, geyik, domuz ve inek gibi hayvanlar bulunur. Balinaların atalarının, su aygırlarının atalarından farkı denize dönmüş olmaları ve yaklaşık 8 milyon yıllık bir süre içinde yüzen canlılara dönüşmeleridir. Basilosaurus adı verilen devasa antik balinaların fosilleri, önce dinozor fosilleri ile karıştırıldı, ancak daha sonra memeliler olarak kabul edildi. Bu tarih öncesi balinalar, günümüz balinalardan daha uzun ve küçük arka bacaklara ve ön yüzgeçlere sahipti. Basilosaurus, balinalar ve onların karada yaşayan ataları arasındaki bağlantının bir kanıtıdır. Teoriye göre bu evrimleşmenin sebebi, bazı karada yaşayan toynaklı ataların, sığ sularda tehlikeden kolayca saklanmak için su kenarındaki bitkileri yiyerek hayatına devam etmeyi tercih etmeleridir. Zaman geçtikçe bu ataların torunlarının suda daha fazla zaman geçirmesinin sonucu olarak vücutları yüzmeye adapte olmuştur. Ön bacakları palete dönüşmüştür ve onları sıcak tutmak için kürklerinin yerini balina yağı adı verilen kalın bir yağ tabakası almıştır. Var olan kuyrukları daha iyi yüzmeleri için büyük ve güçlü hale gelmiş ve arka bacakları küçülmüştür. Yüzerken başlarını eğmelerine gerek kalmadan rahat nefes alabilmeleri için burun delikleri yavaş yavaş başlarının üst kısmına doğru hareket etmiştir. Evrimleşen bu canlılar, besin tercihleri değiştikçe ve suya uyum sağladıkça dişlerini kaybetmişlerdir.
Hazırlayan: Emine Şahin
